Publikacje

Wydawnictwo: Uniwersytet w Białymstoku 2020

PASTERZE NIEZŁOMNI I BŁOGOSŁAWIENI

Ks. Andrzej Proniewski (red.)

Jakże różnorodne i wielorakie było zaangażowanie pasterzy i duchownych Kościoła białostockiego w mozolną, codzienną pracę dla dobra Ojczyzny i Kościoła. Czerpali niewątpliwie wzór i przykład z nietuzinkowych pasterzy Kościoła powszechnego. Niewątpliwymi autorytetami byli: Papież Jan Paweł II i kard. Stefan Wyszyński, Prymas Polski. Nie tylko po kard. Wyszyńskim i św. Janie Pawle II pozostała ogromna spuścizna; dziedzictwo, do którego odwołują się kolejne pokolenia Polaków. Pasterzy i duchownych Kościoła białostockiego też cechowała postawa niezłomna. Byli nieugięci w walce, o to, co święte i polskie, dla dobra powierzonej im pieczy wiernych. Nie ulękli się komunistycznego reżimu, ani spotykających ich szykan i prześladowań. Pozostali wierni Bogu i Kościołowi. A przy tym – co najważniejsze – nie zapomnieli, by troszczyć się o świętość swego kapłańskiego życia! Przez co dali najpiękniejsze świadectwo.

Wydawnictwo: Uniwersytet w Białymstoku 2019

MIĘDZY WYDZIAŁEM TEOLOGICZNYM UNIWERSYTETU STEFANA BATOREGO W WILNIE A SEMINARIUM DUCHOWNYM W BIAŁYMSTOKU

Ks. Andrzej Proniewski (red.)

Zrąb tematyczny niniejszego tomu oscyluje wokół tego, co stanowi wspólną historię Wilna i Białegostoku, łączącą dziś znajdujące się po dwóch stronach granicy państwowej obsza – ry, tworzące niegdyś część jednego kraju i jednej Archidiecezji Wileńskiej. Ta historia zmeandrowana tokiem działań II wojny świato – wej, trudnymi nieraz relacjami pomiędzy dwoma sąsiadujący – mi ze sobą narodami polskim i litewskim, wysiłkami określenia nowej, powojennej racji bytu i sposobu życia, stanowi swoisty konglomerat spraw i problemów. Mówimy o Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie, o wileńskim i białostockim Seminarium Duchownym, o męczennikach Archidiecezji Wileńskiej i Biało – stockiej. Ten aspekt łączy się też z aspektem narodowym. Mówi – my o tym, co minęło, ale i o tym, co trwa nadal w zakamarkach duszy i serca, we wspomnieniach, w treściach książek i artyku – łów i co jest dla nas, dziś tworzących i przeżywających rzeczy – wistość, nie tylko historią, ale przede wszystkim żywą nauką.

Wydawnictwo: Uniwersytet w Białymstoku 2014

DUCH KOŚCIOŁA – KOŚCIÓŁ DUCHA

Ks. Andrzej Proniewski

Duch Święty jako Pocieszyciel i Prawda, poprzez którego Trójjedyny Bóg udziela się ludziom, przychodzi, aby kontynuować dzieło Chrystusowego zbawienia w świecie przez Kościół. Jest duszą Kościoła, a więc przyczynia się do właściwego rozumienia nadprzyrodzonej natury Kościoła, jednocześnie nie pozbawiając go natury przyrodzonej, a więc wymiaru ludzkiego. Rzeczywistość Kościoła, nazywana realitas complexa, złożona jest z komplementarnie, wewnętrznie i nierozerwalnie połączonych elementów: Boskiego i ludzkiego, niewidzialnego i widzialnego. Kościół nie może być postrzegany wyłącznie jako organizm społeczny, instytucjonalnie uporządkowana grupa osób, stanowiąca strukturę Ludu Bożego, wyposażonego w układ hierarchiczny, ale przede wszystkim winien być rozpoznawany jako niewidzialna, nadprzyrodzona wspólnota ducha w Chrystusie, wspólnota wiary, nadziei i miłości. Uzasadnione jest zatem staranie, podjęte w niniejszej publikacji – w nurcie zagadnień eklezjologii pneumatologicznej, ukazania prawdziwego ducha Kościoła, który swoje oblicze kształtuje w świecie jako Kościół Ducha. Książka ukazała się jako kolejny, po Człowieczeństwie Boga, tom w ramach serii „Studia Teologii Dogmatycznej” pod patronatem Zarządu Towarzystwa Teologów Dogmatyków w Polsce.

Wydawnictwo: św. Jerzego w Białymstoku 2013

OTOCZMY TROSKĄ ŻYCIE

Ks. Andrzej Proniewski

Żyjemy w czasach troski o prawa człowieka, afirmację ludzkiego życia. Postęp techniczny, rozwój nauk medycznych jak nigdy przedtem, wykazują nam prawdę o tym, że człowiek żyje od poczęcia. Istnieje medycyna prenatalna, psychologia prenatalna, dokonuje się zabiegów leczących dziecko w łonie matki, wydawać by się mogło, że afirmacja życia w każdym jego okresie i momencie jest czymś oczywistym. Tymczasem jest zupełnie inaczej. Wpływowe grupy mające w swoim władaniu media, dysponujące gigantycznymi pieniędzmi prowadzą skoordynowaną na skalę światową akcję, której celem jest zdeprecjonowanie człowieka i jego życia w okresie prenatalnym. (…) Wobec tych wszystkich problemów ważne jest tworzenie frontu działań rzeczywiście broniących życia, ludzkiej natury, małżeństwa i rodziny. Dlatego w Białymstoku są organizowane cykliczne Dni Godności Życia, które w roku 2013 doczekały się trzeciej edycji. Katedra Teologii Katolickiej Uniwersytetu w Białymstoku i Katolickie Stowarzyszenie Lekarzy Polskich w Białymstoku prezentują niniejszą monografię, która jest udokumentowanym głosem w obronie tego, co ludzkie, co stanowi o człowieku, jego godności i wartości od poczęcia aż po naturalną śmierć.

Wydawnictwo: Uniwersytet w Białymstoku 2013

CZŁOWIECZEŃSTWO BOGA

Ks. Andrzej Proniewski, Ks. Andrzej Dębski

W XXI wieku nie przestajemy pytać, stojąc przed tajemnicą Boga-Człowieka, o Jego ontologiczną tożsamość. W jedności osoby Jezusa Chrystusa, demonstrującej człowieka i Boga, zawiera się synteza owego misterium fascinosum. Człowieczeństwo Boga to tytuł monografii, w której pojawiają się zróżnicowane stanowiska będące próbą interpretacji zjednoczenia dwóch natur, Bożej i ludzkiej, w jednej Osobie Boga-Człowieka, Jezusa Chrystusa.

Wydawnictwo: Uniwersytet w Białymstoku 2011

ŻYCIE CZŁOWIEKA JAKO ZOBOWIĄZUJĄCY DAR

Ks. Józef Zabielski, Ks. Adam Skreczko

Wydawnictwo: Uniwersytet w Białymstoku 2011

KIM ON JEST? HERMENEUTYKA DEMONOLOGII

Ks. Andrzej Proniewski

Współczesne czasy przyniosły duże zainteresowanie kwestiami nie tylko związanymi z nowymi ruchami religijnymi, wróżbiarstwem czy magią, ale i tymi, które dotyczą wprost szatana. Mamy także do czynienia z praktykami magicznymi czy okultystycznymi, jak również ze zorganizowanym, w różnych formach, ruchem satanistycznym. (…) Brakuje wciąż opracowań teologicznych, które pogłębiłyby ten niewątpliwie dzisiaj trudny temat. (…) Jednym z pierwszych, którzy próbują przedstawić zagadnienie demonologii z punktu widzenia teologicznego, szczególnie teologii dogmatycznej, jest ks. dr Andrzej Proniewski. W swoim tekście pragnie dokonać bardziej wnikliwej analizy, dociekając prawdy o istnieniu i istocie szatana, naturze demonów

Wydawnictwo: Uniwersytet w Białymstoku 2010

TEOLOGICZNO-ETYCZNE PODSTAWY ŁADU SPOŁECZNEGO

Ks. Józef Zabielski

Obserwacja świata zewnętrznego pozwala poznać jedność i harmonię bytów nas otaczających. Chociaż dostrzegamy ich wielość oraz zróżnicowanie jakościowe, to zauważamy jednak jakieś ukierunkowanie owej wielości ku jedności, ku czemuś, co wszystko jednoczy. Wprawdzie często nie jesteśmy zdolni umysłowo poznać sens lub celowość owego ukierunkowania, to jednak żywimy przekonanie o ich istnieniu. Jesteśmy przekonani, że istnieje jakiś czynnik jednoczący wszystkie byty w całość oraz potrzeba przynależności każdego bytu do ontycznej całości. Owo przekonanie i zasadność takiej potrzeby wyraża się w wypracowanych przez ludzkość pojęciach, czego szczególnym przykładem jest słowo universum. Termin ten w swej treści oznacza „to, co zwrócone jest do jednego”. Zwrócenie się wszystkiego ku jedności tworzy uporządkowanie świata, jego wewnętrzny ład. Doświadczenie tego ładu pozwala człowiekowi dostrzec piękno świata i jego bytowy sens. To z kolei motywuje człowieka – jego umysł, do poznawania owego piękna i przeżywania swoich zdolności poznawczych.

Wydawnictwo: Uniwersytet w Białymstoku 2007

ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA ŻYCIE

Ks. Józef Zabielski

Autor w swej publikacji uczynił przedmiotem refleksji ideę życia w porządku wielowymiarowym. Na pierwszy rzut oka wydaje się, że chodzi o życie w jego biologicznym trwaniu, tymczasem mamy do czynienia z rozważaniem nad życiem ludzkim nieodłącznie od osobowych, metafizycznych i etycznych jego wymiarów. Tak komplementarne spojrzenie prowadzi do całościowego spojrzenia na wartość życia ludzkiego i nie pozwala odłączyć wymiaru biologicznego od duchowego, moralnego, czy też osobowego. Jest to niezwykle ważna metodologia refleksji, gdyż rozważanie nad życiem w jego różnych warstwach, a jednocześnie w sposób dopełniający się, pozwala widzieć życie ludzkie jako jedną całość, w której każdy element jest nieodłączny i ważny dla integralnie pojętego człowieka.

Wydawnictwo: Uniwersytet w Białymstoku 2006

WYDOBYWANIE DOBRA

Ks. Józef Zabielski

Wydawnictwo: Uniwersytet w Białymstoku 2005

W SŁUŻBIE CZŁOWIEKOWI

Ks. Adam Skreczko, Ks. Dariusz Wojtecki

Wydawnictwo: Uniwersytet w Białymstoku 2004

W TYM, KTÓRY UMACNIA

Ks. Józef Zabielski

Księga pamiątkowa ku czci J. E. Ks. Bp. Prof. zw. Edwarda Ozorowskiego z okazji 25-lecia sakry biskupiej, 40-lecia kapłaństwa i 30-lecia pracy w AWSD w Białymstoku